Prowadziłem pojazd pod wpływem alkoholu – czy popełniłem przestępstwo?

prowadzenie po alkoholu

Pomimo zaostrzenia kar dla kierowców, liczba osób prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu nie spada. Jakie konsekwencje mogą ponieść takie osoby? Kiedy podróż po spożyciu alkoholu będzie wykroczeniem, a kiedy przestępstwem?

Przestępstwo, wykroczenie, czy brak odpowiedzialności?

Skutki prawne jazdy po alkoholu będą zależeć od jego ilości (stężenia) w wydychanym przez nas powietrzu lub we krwi w momencie zatrzymania. Zgodnie z przepisami rozróżniamy następujące sytuacje:

  • brak odpowiedzialności karnej – gdy zawartość alkoholu we krwi wynosi lub prowadzi do stężenia od 0‰ do 0,2‰ (poniżej 0,1 mg/dm3 w wydychanym powietrzu);
  • stan po spożyciu alkoholu, który jest wykroczeniem – gdy zawartość alkoholu we krwi wynosi lub prowadzi do stężenia od 0,2‰ do 0,5‰ (od 0,1 mg/dm3 do 0,25 mg/dm3 w wydychanym powietrzu);
  • stan nietrzeźwości, który jest przestępstwem – gdy zawartość alkoholu we krwi wynosi lub prowadzi do stężenia powyżej 0,5‰ (powyżej 0,25 mg/dm3 w wydychanym powietrzu).

Jak powyższe odnosi się do ilości wypitego alkoholu? Zgodne z fachową literaturą spożycie jednego piwa o pojemności 0,5 litra może przełożyć się na stężenie ok. 0,3‰ alkoholu we krwi, przy czym w każdym przypadku stężenie takie może być inne, gdyż zależy ono m.in. od wagi danej osoby, czasu konsumpcji czy spożywanych posiłków.

Nie jest przestępstwem ani wykroczeniem prowadzenie pojazdu, gdy zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0‰ do 0,2‰ (poniżej 0,1 mg/dm3 w wydychanym powietrzu).

Kiedy jazda „po alkoholu” jest wykroczeniem?

Z kolei stan po spożyciu alkoholu, który jest wykroczeniem, reguluje art. 46 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi:

„Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:

1)stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo

2)obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.”

Kierujący pojazdem będący w stanie po spożyciu alkoholu, popełnia wykroczenie zgodnie z treścią art. 87 § 1 Kodeksu wykroczeń:

„Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych.”

Dodatkowo w przypadku popełnienia tego wykroczenia, tj. prowadzenia pojazdu w stanie po spożyciu alkoholu zostanie orzeczony wobec sprawcy zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat.

Natomiast stosownie do art. 115 § 16 Kodeksu karnego stan nietrzeźwości zachodzi gdy:
1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub

2) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

W tym przypadku osoba prowadząca pojazd popełnia przestępstwo, które zostało uregulowane w art. 178a § 1 Kodeksu karnego:

„Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”

Zakaz prowadzenia pojazdów i punkty karne

Wobec kierującego, który popełnił ww. przestępstwo, obligatoryjnie orzeka się także zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo określonego rodzaju na okres nie krótszy niż 3 lata.

Obecnie również za kierowanie pojazdem w stanie po spożyciu alkoholu albo stanie nietrzeźwości otrzymuje się 10 punktów karnych. Od dnia 17 września 2022r. taryfikator punktów karnych ulegnie zmianie, a za te same czyny naliczone zostanie 15 punktów karnych.